Hệ thống lái ô tô là gì? Hệ thống lái thuộc 7 hệ thống căn bản và đóng vai trò quan trọng nhất trong cấu trúc ô tô, có kết cấu vô cùng rắc rối với nhiều cụm cơ cấu, bộ phận và chức năng. Hãy cùng nhau tìm hiểu về hệ thống lái ô tô qua bài viết này nhé!!!
Mục Lục
Hệ thống lái ô tô là gì?

Hệ thống lái thuộc 7 hệ thống căn bản và đóng vai trò quan trọng nhất trong cấu trúc ô tô. Khi muốn giữ ô tô chuyển động theo quỹ đạo cụ thể hoặc chuyển đổi phương hướng người ta cần phải sử dụng đến hệ thống này. Ví dụ như quay vòng phải, đi thẳng, quay vòng trái… Hệ thống này có kết cấu vô cùng khó hiểu với nhiều cụm cơ cấu, bộ phận và chức năng không giống nhau nhưng lại có sự hỗ trợ với nhau.
Cấu tạo hệ thống lái ô tô
Cấu tạo chi tiết của hệ thống lái trên ô tô gồm 3 bộ phận chính như sau:

Dẫn động lái
Bộ phận dẫn động lái gồm có các chi tiết chính là vô lăng, trụ lái, các thanh dẫn động và chuẩn liên kết. Bộ phận này truyền chuyển động của tài xế đến hệ thống lái để chuyển đổi hướng di chuyển của xe, cùng lúc đó tiếp nhận những phản ứng từ mặt đường tạo ấn tượng lái chân thực cho tài xế.
Xem thêm Đánh giá land cruiser prado 2019 tổng quan. Có nên mua hay không
Cơ cấu lái
Công dụng của cơ cấu lái là điều khiển các đòn xoay trong cơ cấu động học hình thang lái, bảo đảm bánh xe chuyển động theo đúng nguyên tắc Ackerman. Các nhà sản xuất ô tô thường sử dụng một trong hai dạng cơ cấu lái căn bản là cơ cấu lái trục vít – thanh răng và cơ cấu lái loại bi tuần hoàn.
Trợ lực lái
Trợ lực lái ô tô là cụm chi tiết khó hiểu nhất trong hệ thống lái và luôn luôn được cải tiến để hợp với xu hướng tăng trưởng ngành công nghiệp chế tạo ô tô. Trợ lực lái có trách nhiệm giảm lực quay vô lăng khi cần thiết nhằm hỗ trợ tài xế đánh lái dễ dàng. Hệ thống trợ lực lái khá tăng trưởng tuy nhiên phổ biến nhất vào thời điểm hiện tại là trợ lực lái thủy lực và trợ lực lái điện. Trong đó, hệ thống trợ lực lái điện đang ngày càng chứng minh được tính ưu việt so sánh với các kiểu trợ lực khác.
Nguyên lý hoạt động hệ thống lái ô tô
Các cơ chế hoạt động của hệ thống lái được phân biệt dựa trên vị trí hoạt động.
Nguyên lý thực hiện công việc tại cơ cấu bánh răng – thanh răng

Cơ cấu lái bánh răng – thanh răng gồm một bánh răng nối trực tiếp với một ống kim loại và một thanh răng được gắn trên ống kim loại khác. Thanh nối có nhiệm vụ nối hai đầu mút của thanh răng. Cấu trúc cơ khí này khá đơn giản, ăn khớp với những dòng xe du lịch, ô tô tải nhỏ và xe SUV.
Cơ cấu lái bánh răng – thanh răng chuyển đổi chuyển động xoay của vành tay lái thành chuyển động thẳng. Ngoài ra, cơ cấu này có trách nhiệm giảm tốc, tăng thêm lực đổi hướng bánh xe một cách đơn giản.
Nguyên lý làm việc tại cơ cấu bánh răng – thanh răng có trợ lực
Cấu tạo của cơ cấu bánh răng – thanh răng có trợ lực gồm một xi-lanh và một piston ở ngay giữa Kết hợp với hai đường dẫn chất lỏng xung quanh piston. Về nguyên lý hoạt động, tại đường ống dẫn chất lỏng hai bên piston, một dòng chất lỏng áp suất cao được bơm thẳng vào một đầu đường ống nhằm đẩy piston chuyển dịch. Lúc đó, thanh răng dịch chuyển theo giúp tài xế có thể dễ dàng quay tay lái ở toàn bộ các phía.
Xem thêm Xe NVX không đề được thì phải làm sao?
Nguyên lý làm việc ở bơm thủy lực
Bơm thủy lực gồm nhiều van cánh gạt để di chuyển hướng kính dễ dàng trong các rãnh của roto. Loại bơm này có nhiệm vụ dẫn động bằng mô men động cơ thông qua truyền động puli – đai. Trong trường hợp roto quay, lực ly tâm tác động trực tiếp vào cánh gạt làm chúng văng ra, vây lấy một không gian kín hình ô van. Đồng thời, dầu thủy lực ở mức áp suất thấp bị kéo xuống và đẩy sang đầu ra có áp suất cao.
Nguyên lý hoạt động của hệ thống trợ lực lái tương lai
Vòng tay lái trong tương lai có khả năng hoạt động giống như là một bàn phím máy tính. Hệ thống này sở hữu một vài mô tơ điện nhằm thông báo các hoạt động mà ô tô tiến hành với tài xế, cùng lúc đó tự động hóa quy trình thực hiện công việc của bánh xe. Hệ thống trợ lực lái trong tương lai được hy vọng sử dụng để điều khiển hệ thống lái xe cơ giới. Các nhà cung cấp xe hơi đang nỗ lực cải tiến thêm khoang chứa ở động cơ để làm giảm tiếng ồn trong khoang cabin.
Phân loại hệ thống lái ô tô
Hệ thống lái thuần cơ khí
Cấu hình hệ thống lái thuần cơ khí gồm hai thành phần dẫn động lái và cơ cấu lái. Cơ cấu lái có trách nhiệm chuyển đổi mô men giữa các góc quay vành lớn và góc quay vòng của bánh xe dẫn hướng.
Trong lúc đó, dẫn động lái truyền chuyển động từ cơ cấu lái đến các bánh xe, bảo đảm bánh xe quay quanh trục đúng theo ý muốn của người lái. Được phát minh từ những năm 50 của thế kỉ XIX, cho đến nay, hệ thống lái thuần cơ khí không còn ứng dụng vào sản xuất xe hơi, thay vì vậy là các hệ thống lái tiên tiến ưu việt hơn.
Hệ thống lái trợ lực thủy lực (HPS)
Hệ thống lái trợ lực thủy lực HPS được cải tiến và tăng trưởng từ hệ thống lái thuần cơ khí để giúp người lái hao tốn ít năng lượng hơn khi quay vòng xe và giảm trạng thái va đập của bánh xe lên vô lăng.
Hệ thống lái ô tô này có khả năng hỗ trợ tới 80% năng lượng, tạo cảm giác thoải mái cho người lái trong quá trình điều khiển xe. Không những vậy, hệ thống lái trợ lực thủy lực còn gia tăng tính năng an toàn trong trường hợp bánh xe bị hư hỏng.
Đây là một trong những hệ thống lái rất được ưa chuộng tại nước ta do giá cả rẻ và thích hợp với tốc độ di chuyển trong đô thị (ít hơn 120km/h).
Xem thêm Chú ý các nút chức năng trên xe ô tô tài xế hay quên
Hệ thống lái trợ lực thủy lực điều khiển bằng điện tử (EHPS)
Hệ thống lái trợ lực thủy lực điều khiển bằng điện tử EHPS có cấu trúc gồm các thành phần cơ cấu lái, dẫn động lái kiểu như hệ thống lái thuần cơ khí. Thế nhưng, hệ thống EHPS đã được cải tiến bằng việc để bộ điều khiển MCU trực tiếp điều khiển van trợ lực thay cho thanh xoắn.
Tại nước ta, hệ thống lái ô tô này được trang bị trên các dòng xe tầm trung và một vài mẫu xe sang nhờ sở hữu dải tốc độ nhiều loại.
Tạm kết
Bài viết trên sẽ giúp bạn có thêm những kiến thức về hệ thống lái ô tô là gì và cấu tạo của hệ thống trên. Mình hy vọng bài viết phía trên đây mà mình vừa chia sẻ sẽ phần nào giúp cho bạn có thêm nhiều kiến thức về lĩnh vực này!!
Nhật Minh-Tổng hợp và bổ sung
Nguồn tham khảo: (vinfastauto.com, obdhanoi.vn, anthaiautoparts.com, dangkiem5006v.com.vn)
Bình luận về chủ đề post